Borsamız Yönetim Kurulu Başkanı Arif GÜNEŞ, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölge Toplantısına Katıldı. Toplantıda gündeme getirdiği konular;
Sorun
Fıstık Üreticilerin Mağduriyet ve Talepleri
Son yıllarda ekim alanı genişleyen Antep Fıstığı ürünü, fidanın ilk ekiminden itibaren 7 ila 8 yıl arasında ürün vermemektedir. Bu süreden sonra bir yılı verim vermekte ikinci yıl bir önceki yılın yaklaşık %60’ı oranında daha düşük ürün verimi alınmaktadır.
Tahmini veriler dikkate alındığında bir fidan yaklaşık 15 yıl gibi sürede kendini amorti edebilmekte, bu süreden sonra çiftçiye kazanç sağlamaktadır.
Yüksek işçilik maliyeti, ilaçlama, gübreleme, aşılama, bir yıl içinde minimum 8-10 defa arazi sürme maliyeti, budama, çapa gerektiren bir ürün olan fıstık için doğrudan ürün desteği verilmesi talep edilmektedir.
Türkiye sahip olduğu coğrafik konum, iklim yapısı ve ürün çeşitliliği açısından zengin bir tarımsal potansiyele sahiptir. Fakat üretimin kayıt altına alınmaması, vergi kayıplarına, fiyat dalgalanmasına ve üreticilerin mağduriyetine sebep olmaktadır.
Fıstık, yıl içinde yüksek oranda artış veya düşüşler yaşayan bir ürün olup, fiyat dalgalanmalarında üreticilerimiz ciddi şikâyet gelmektedir.
Çözüm
Antep fıstığı için TMO tarafından alım fiyatı verilen ürünler arasına alınması, Yüksek girdi maliyetleri dikkate alınarak, alan bazlı desteğinin arttırılması ve doğrudan ürün desteği verilmesi ve Tarım ve Orman Bakanlığı Stratejik ürünler listesine alınması ile istikrar sağlanacaktır.
Böylelikle kayıt dışı ticareti yapılan fıstık, büyük oranda kayıt altına alınacaktır.
Gerekli destekler ile birlikte üretimi artan fıstık ürünü ile bu piyasada rakip olduğumuz ABD ve İran karşı dünya piyasasında hak ettiğimiz seviyeyi yakalayabiliriz.
Havza Bazlı Destekleme Modeli
“Havza bazlı destekleme modeli” uygulanmasına 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle başlanmıştır. 3 yıl üst üste aynı ürünü yetiştirmeyi planlayan üreticiler, mazot/gübre desteğinden ve de varsa fark ödemesi desteklemeleri gibi diğer bitkisel üretim desteklerinden de faydalanmayacaktır.
Fakat mısır ekimi yapan çiftçilerimiz havza modelinde talep edilen, 3 yıl şartını uygulamamakta, destekleme ödemesinden faydalanmayarak mısır
Çiftçilerimizle yaptığımız görüşmeler neticesinde, özellikle mısır üreticisi çiftçilerimizden gelen geri bildirimlere baktığımızda, münavebe sisteminin uygulandığı havza bazlı üretim modelinden memnun olmadıkları 3 yıl şartını uygulamadığı görülmektedir.
Mısıra verilen desteklemelerden vaz geçerek mısır ekimine devam etmektedir.
Bölgemizde mısırın ikame ürünü olarak pamuk olup, mısır tarlasının üzerine pamuk ekimi maliyetinin yüksek olduğu, zararlılarla daha fazla maliyetle mücadele edilmesi, sürüm maliyetinin daha yüksek olması vb. şikayetlerle tercih edilmemektedir.
Münavebe modelinin uygulanması için çiftçiye destekleme cezası verilmesi çözüm olmayıp, ikame ürün desteğinin daha fazla ödenmesi çiftçiyi kna edecektir. Şuan pamuk için ödenen doğrudan gelir desteği 80 kuruş olup bu rakamın münavebe yılı için en az 1,5 lira olması gerekmektedir.
Stok Affı
Üyelerimizden gelen taleplerden biride stok affıdır, çeşitli sebeplerle kayıt dışında bulunan zirai ürünlerin kayıt altına alınabilmesi için üyelerimize stok affı talebinide iletmek istiyorum.